Deniz Neden Tuzludur ?

[Ersin]

Tüm dünyada var olan suyun %97'sini oluşturan deniz neden tuzludur? Deniz ve okyanuslara tuz nereden gelir? İşte deniz ve okyanusun tuzlu olmasının sebepleri...

Deniz neden tuzludur?
Herkes deniz ve okyanusun tuzlu olduğunu bilir. Peki hiç deniz ve okyanusların neden tuzlu olduğunu düşündünüz mü? Dünya üzerindeki bazı sular tatlıyken bazıları neden tuzludur?
Bu sorunun iki cevabı vardır. Aslına bakılırsa taze suda da bir miktar tuz bulunur. Yağmur suyu da atmosferdeki geçişi sırasında bazı maddeleri toplar. Bu maddeler bilinen adıyla kirliliktir. Yağmur kirli havayı temizleyerek kiri yere gönderir.
Yağmur suyu toprak ve kaya boyunca süzülür. Bu esnada içerisinde bulundurduğu bazı maddeler çözünür ve ayrışma işlemi gerçekleşir. Bu da içme suyu olarak kullanılır.
İçtiğimiz suda tuz yoğunluğu çok çok az olduğu için tuz tadı almayız.
Zamanla toprak ve kayada süzülen bu su büyük nehir ve su yataklarında toplanır. Bu kadar fazla miktarda su denize ve okyanuslara tuz tadı verir.
Tabiki deniz ve okyanusların tuzlu olması 1-2 yıllık bir olayın değil 200 ila 300 milyon yıllık bir olayın sonucudur.

Tuz gölü neden tuzludur?
Deniz neden tuzludur sorunun bir diğer cevabı da ABD'de yer alan Büyük Tuz Gölü ve Orta Doğu'da bulunan Lut Gölü gibi tuz gölü havzalarının varlığıdır. Peki bu göller neden diğer su birikintilerine göre çok daha fazla tuzludur?
Göller geçici su birikintileridir ve bazı nehirler göllere su getirir bazıları da göllerden su götürür. Bu devinim bu şekilde sürer ve göllerde tuz oranı bu sebeple oldukça düşüktür.
Fakat tuz göllerinde durum biraz daha farklıdır. Tuz göllerinde yalnızca nehrin göle su takviyesi mevcuttur. Tuz gölündeki su bir nehir aracılığı ile dışarı akmaz ve birikir. Biriken su ısı etkisiyle sürekli olarak buharlaşır ve bu da tuz oranının daha da artmasına yol açar. Aynı şekilde bu durum denizlerin tuzlu olmasını da açıklar.
Çözünmüş tuzun tek kaynağı nehir yatakları değildir. Yaklaşık 20 yıl önce okyanusta bulunan tepelerin zirvesindeki özelliklerin de denizin tuzluluk oranına katkı yaptığı tespit edildi. Hidrotermal delikler olarak da bilinen bu özellik okyanus tabanında mineralleri açığa çıkarır ve sıcak mineraller tuzluluğa sebep olur. Hidrotermal mineraller okyanus boyunca 10 milyonlarca yıl dolaşır.
Denizin tuzlu olmasının bir diğer sebebi de denizaltında meydana gelen volkanik hareketlerdir. Volkanik hareketler sonucu ortaya çıkan lav akışı denize çok sayıda mineral kazandırır. Bu mineraller zaman içerisinde tuzluluk seviyesine katkıda bulunur.