Stresin başarı üzerindeki etkisi
 

Toplumun gençlerden beklentisinin yükselmesi ve yakın çevrenin başarı çıtasını gitgide yükseltmesi ve “okumak haricinde bir alternatifin olmadığı” düşüncesinin yaygınlaşması gençleri daha çocukluk çağında başlayan bir bunalımlı sürece itiyor. Bu süreç kişilik gelişimlerine de etki ediyor ve aşırı mükemmeliyetçi, kontrolcü, hırslı, çabuk demoralize olan bir kişilik profili ortaya çıkıyor. İşte böyle bir profile sahip gençlerde şiddetli sınav kaygısı baş gösteriyor. Sınav kaygısını “ya başaramazsam mahvolurum, ölürüm daha iyi” düşünceleri tetikler. Bu düşünceler kaygıyı artırır. Kaygı adrenalin gibi stres hormonlarının düzeyini yükseltir ve bir takım belirtiler kendini gösterir. Bu belirtiler kişinin başarısızlığını beraberinde getirir.

Anne babalara tavsiyeler

• Sınavı yaşamaya değil, sınavla yaşamaya adapte olun.

• Çocuğunuza değer verdiğinizi ve sevdiğinizi hissettirin.

• Kıyaslamadan kesinlikle kaçının.

• Sorun ve olumsuzluk yerine çözümü ve olumluyu vurgulayın.

• Sonuç odaklı değil süreç odaklı yaklaşın.

• Eleştiri yapabilirisiniz, ama yapıcı olmalısınız.

• Zorlayıcı değil destekleyici olun.

• Baskıcı ya da aşırı özgürlükçü tutumlardan uzak durun.

• Müdahale edici değil yol gösterici olun.

• Hata yapmasına şans tanıyınız, güven ve cesaret verin.

KISA VE ETKİLİ ÇÖZÜM: EFT

EFT son yıllarda trendi yükselen önemli bir stresle mücadele tekniğidir. Özellikle fobilerde, öfkenin ve kaygının kontrol edilmesinde kullanılmaktadır. Eğer gencin derin bir ruhsal

sorunu yoksa bu teknik çok kısa zamanda sonuç alınabilmesini sağlamaktadır. Bireysel çalışıldığı gibi grup halinde de uygulanabilmektedir.

KAYGININ BELİRTİLERİ

• Eleştiriye kapalı olmak, yanlış anlama.

• Aileye ve yakın çevreye karşı negatif tutum ve güvensizlik.

• Çabuk sinirlenme, tutarsız davranma, her şeyi kişiselleştirme ve sorun odaklı düşünme.

• Yüksek kaygıdan dolayı konsantrasyonun ve dikkatin zayıflaması ve bunun sonucunda öğrenmenin zorlaşması.

• Derse verilmesi gereken enerjinin kaygıya verilmesi.

• Sıkıntı, tedirginlik, yerinde duramama, parmakları çıtlatma.

• Karar alma ve uygulama becerilerinde zayıflamalar.

n Baş ağrısı, uykusuzluk, iştahsızlık, nefes almada zorluk.

• Sınav anında panik ataklar.

NELER YAPILMALI?

Öncelikle gencin kaygı yaşamasına sebep olan kişilik özellikleri, olumsuz düşünce kalıpları ve çevresel faktörlerin ne olduğu detaylı görüşmeyle belirlenmelidir. İleri derecede bir kaygı söz konusuysa, bağımlılık etkisi olmayan, bedene ve beyne zarar vermeyen antistres ilaçlardan yararlanılabilir. Gencin kaygısını kontrol etmesini ve gidermesini sağlayacak psikoterapi çalışmalar planlanabilir.