Saldırganlığın Türleri

[Ersin]

Saldırganlığın üç türünden söz edilebilir. Toplum tarafından onaylanmayan düşmanca saldırganlık, belli koşullar altında onaylanan saldırganlık, toplumca ne yasaklanan ne de onaylanan izin verilmiş saldırganlık. Toplumda etkili işlev görebilmek için bireyler bunları öğrenmek zorundadır. Saldırganlıklarını hiçbir zaman denetim altına alamayanların özgür kalmalarına izin verilmeyecektir. Bununla birlikte saldırganlığa hiç başvurmayanların durumları, gerektiğinde onu kullananlarınkinden daha kötü olabilir. Dolayısıyla önemli olan çocuklara hiçbir zaman saldırmamayı öğretmemek değil, saldırganlığın ne zaman uygun olup ne zaman uygun olmadığını öğretmektir. Önemli bir diğer noktada çocuklara düşmanca saldırganlığın, toplum tarafından onaylanmayan saldırganlığın öğretilmemesidir. Öğrencilerin okullarda gösterdiği saldırganlık tiplerini Moeller (2001:269-272) dört kategoride ele almıştır. Bunlar;
1-Düşük düzeyde Saldırganlık: Kötü sözler, itmek, dürtmek, kabalık, olumsuz sözler içeren duvar yazıları yazmak.
2-Taşınmaz mala karşı saldırganlık (Vandalizm): Halkın kullandığı malı tahrip etme ve kundaklama: okulda kullanılan mallara zarar verme, yangın çıkarmaolarak tanımlanır.
3-Tehditler: Öğrencinin diğer bir öğrenciyi acık bir şekilde tehdit etmesi durumunu içerir. Öğretmenlerden elde edilen bilgilere göre okullarda çok fazla yaşanan durumlardan bir tanesidir.
4-Fiziksel Saldırganlık: Okulda yaşanan saldırganlık durumlarından bir tanesidir. Öğretmene karsı olan saldırganlık, alay etme, zorbalık, cinsel saldırı ve tecavüz, tartımsa, kavga etme, silah tasıma ve kullanma tehdidi, çocuk kaçırma, rehin alma, bombalama, bıçaklama fiziksel saldırganlık. Diğer bir sınıflama ise:
Fiziksel Saldırganlık: Fiziksel saldırganlık alt boyutunda yüksek puan fiziksel saldırganlıkta bulunma dürtülerini kontrol edememe, otoriter kişilerle sorun yaşama gibi durumları ifade etmektedir. Bu bireylerde Sadist ya da anti sosyal kişilik özellikleri, alkol ve madde kullanım
bozuklukları gözlenebilir. Saldırganca davranışlarını kendi kendilerine kanıtlamak için başkaları tarafından kışkırtıldıklarını öne sürmek eğilimindedirler.
Sözel Saldırganlık: Sözel saldırganlık kavgacı ve düşmanca konuşmaları içerir. Bu bireyde tartışma eğiliminin fazla olduğunu gösterir. Bu bireyler haksız olduklarını düşündükleri durumlarda öfkelenirler, kendilerini yabancılaşmış veya sıkılmış hissedebilirler. Yüksek sözel
saldırganlık puanları genelde “extraversiyon” olarak tanımlanan kişilerde ve yüksek sosyo ekonomik düzeydeki kişilerde görülür. Panik bozukluğu, fobiler, ayrılma endişesi gibi bozukluklar ve davranış bozukluğu bulunan gençler ve ergenler de bu alt boyutta yüksek puan alırlar.
Dolaylı Saldırganlık: Dolaylı saldırganlık bireyin doğrudan yüzleşmeden kaçınma durumlarında öfkelenme eğilimlerini ölçer. Bu tür eylemlere yol açan durumlar genelde tatmin edici şekilde çözümlenemez, bu nedenle yüksek puan alan kişiler, yaşamlarının en azından bazı alanlarında yüksek düzeyde hayal kırıklığı yaşayabilir. Anti sosyal kişiler yüksek puan almaktadır. Düşük puan alan kişiler ise genelde yaşamlarındaki çatışmaları çözümlemek için doğrudan yüzleşme yapabilen kişilerdir.


Çocuklarda saldırganlığa dair tehlike işaretleri

1-Okul Öncesi Dönemi:
Gün içerisinde çok sık ortaya çıkan ve sakinleştirilemeyen öfke nöbetleri geçirirler. Çocuğun aşırı aktif, kontrolsüz ya da korkusuz olması, yetişkinleri ve kuralları hiçe sayması, televizyonda sıklıkla şiddet içeren programlar izlemesi, sürekli şiddet temalı oyunlar oynaması.
2-Okul Dönemi:
Dikkat ve konsantrasyon sorunları, sınıf aktivitelerinde “oyunbozan” davranışlar sergilemesi,okulda diğer çocuklarla sık sık kavga etmesi, çok az arkadaşının olması, ev ya da sokak hayvanlarına yönelik fiziksel baskı uygulamaları yapması.
3-Ergenlik Dönemi:
Otoriteye karşı gelmesi, problemlerin çözümünde fiziksel şiddete ya da tehditlere başvurması, hiçbir neden yokken okula gitmemesi, okulda sürekli ceza alması, çetelere, kavgalara katılması.

0-6 yaş fiziksel saldırganlığın sözel saldırganlığa nazaran daha net izlenebildiği dönemdir. 6 yaş sonrası okul dönemiyle birlikte, sözel saldırganlığın yükselişe geçtiği dönem başlar. Kız ve erkek ayrımını yapabildiğimiz ilköğretim yılları sonuna doğru erkeklerin kızlara nazaran daha saldırgan olduklarını görebilmekteyiz.