Hastalık Hastalığı

[Ersin]

Hastalık hastası olan kişiler vücutlarında oluşan semptomları yanlış yorumlamakta ve bunlara bağlı olarak kendisinde ciddi bir hastalığın olduğu hakkında düşüncelere sahip olurlar. Bu rahatsızlık tıpta hipokondriyazis olarak adlandırılır. Bu kişilere yeteri kadar tıbbi değerlendirme yapılması ve güvence verilmesine karşın bu düşüncelerden kurtulamazlar. Vücudun normal çalışmalarla ilgili belirtilerine anormal anlamlar yükleyerek ve bunları hastalık belirtisi olarak görürler. Örneğin vücuttaki terleme, kalp atışları, öksürük, kabızlık ve esneme gibi belirtileri nörolojik hastalıklar, kalp krizi, kanser gibi rahatsızlıklara yormak hastalık hastası olan kişilere özgü olan özellikleridir. Bu yapıdaki kişiler tek bir organa ait olan hastalıktan kuşku duyabileceği gibi, birden fazla organla ilgili hastalıklardan da kuşku duyabilirler.


Hastalık hastası olan kişilerin özellikleri nedir?

Kişilerin düşünceleri hastalıktan kuşku duymak, kaygılanma ve hastalıklara kendi tanı koymak gibi saplantılarla doludur. Vücutlarında herhangi bir bozukluk, ağrı gibi belirtilerin olup, olmadığını anlamak için buralara dokunur ve bastırırlar. Ellerini kendi bedenlerinde kalbin üstünde, göğüslerinde tutabilirler. Sürekli nabızlarını kontrol ederek, ağrılara karşı daha fazla hassas olurlar. Göğüslerinde oluşacak kas ağrısını hemen kalp hastalığına yorup, kendi duydukları kuşkuları kendileri doğrular. Dışkı ve idrardaki renk ve koku değişimlerini sürekli olarak kontrol altında tutarlar. Gaz sancısı olduğunda bağırsak hastalığı olduğunu düşünürler. Bu kişilerin aklı devamlı hastalıklarla dolu olduğundan, başka işlerle uğraşmaya vakit bulamaz, ikili ilişkileri kısıtlanır ve devamlı kaygı ve bunaltıyla yaşarlar. Bu özellikteki kişiler devamlı tıbbi yayınları ve yeni ilaçları yakından takip etme özelliğine de sahip olur. Bu kişinin hastalıkların durumu için doktorla yarışması, psikiyatriste gönderildikleri zaman kendilerinde sadece bedensel bir hastalık olduğu hakkında ısrarcı davranmalarına sebep olur. Bunun kanıtlamak için çok sayıda doktoru gezip, gereksiz masraflar yaparlar. Bir insan gerçekten hasta olduğu zaman hem hastalığını, hem de diğer konuları birlikte düşünür. Doktorun hastalığı konusunda vereceği güvenceyle rahatlar ve bu güvenceye inanırlar. Hastalık hastası olan kişiler ise, doktorun verdiği güvencelere inanır gibi görünse de, tekrar başka doktorları dolaşmaya devam eder. Bu rahatsızlığın olduğu kişilerde depresyon fazla rastlanan bir durumdur. Buna yakalanırlarsa uyku bozukluğu, çabuk yorulma, genel isteksizlik gibi belirtiler verirler. Kendilerini buna daha fazla inandırdıklarından daha çok yatakta olur, ağır işlere girişmezler ve hastalıkla ilgili daha çok düşünceye sahip olurlar. Sık olarak bu hastalıkla ilgili taramalar, tetkikler, check up, MR, ultrason gibi araştırmalar yaptırırlar. Bu gelişmeler kişinin toplumdan ve iş yaşamından uzaklaşmasına ve işlevselliğini kaybetmesine sebep olur.


Hastalık hastalığı hangi rahatsızlıklarla belirti verir?

Hastalık hastalığının belirtileri şizofreni, depresyon ve anksiyete bozukluğu bulunan kişilerde sıkça görülür. Depresyon yaşayan insanlar bedenlerindeki gelişmeleri daha fazla dinler. Bu yapılacak muayene sırasında hastada olan genel isteksizlik, uyku bozukluğu, karamsarlık gibi belirtilerle kişiye depresyon teşhisi konulana kadar devam eder. Anksiyete bozukluğunda belirli zamanlarda somatik şikâyetler oluşur, bunlara bunaltı ve panik durumları eklenir. Kişi bedensel hastalıkla aşırı miktarda uğraşmaz. Hastalar değerlendirilmeye alındığında bedenleriyle uğraşmadan önce uzun süre sıkıntılı bir dönemden geçtikleri belirlenebilir. Bunlar arasında aile sorunlarının olması, işle ilgili problemler yaşanması ve ekonomik sorunlar ağır basmaktadır.


Hastalık hastalığı nasıl oluşmaya başlar?

Belirli rahatsızlıkların bu belirtiyi vermesinin dışında doktorların hastalara olan yaklaşımı bu hastalığın oluşmasında ve devamında etkili olduğu belirlenmiştir. Muayene yapılırken hastaya yanlış bilgiler veren, hastanın kuşku duymasını sağlayan bilgiler veren doktorlar, bu hastalığa yatkın olan kişilerde hastalık hastalığının gelişmesini sağlayabilir. Doktorların farklı şekilde muayene yapması, ilaçların değiştirilmesi bu sorunu daha fazla pekiştirebilir. Kalbinden sorun yaşayan hastalara, kalbi destekleyici olduğu bilinen bir ilacın verilmesi bu rahatsızlığın ön plana çıkmasına sebep olabilir. Toplumda bu tür hastalar genellikle evhamlı kişiler olarak bilinmektedir. Bu kişilere her zaman herhangi bir hastalığı olmadığı söylenir. Bunların etkili olmadığı kişilerden, çevresindeki kişiler zamanla bıkabilir. Bu sorunun daha fazla büyümesine sebep olur.


Hastalık hastalığı kimlerde daha yaygındır?

Bu rahatsızlığın ne kadar yaygın olduğu ve ne kadar sık görüldüğü hakkında kesin bilgilere henüz ulaşılamamıştır. Kadınlar ve erkekler bu sorunu eşit oranlarda yaşarlar. Belirtiler herhangi bir yaşta başlasa da, en çok 20-30 yaşlarında belirti verir. Bu hastalık gelişmekte olan ülkelerde daha yaygın olarak görülür. Bu kişiler arasında hastaneye başvurup tedavi olmak isteyenlerin sayısının oranı % 4-6 seviyesindedir.