Cümle Anlamı Nedir?
Cümle, yargı bildiren sözcük ya da söz öbeğidir.
Bir sözün yargı bildirmesi, şahıs ve kip bildirecek biçimde çekimlenmesine bağlıdır. Bu özelliği gösteren tek bir sözcük cümle olabileceği gibi, birbirini tamamlayan birçok sözcük de cümle özelliği gösterebilir.
Bu açıdan,
"Çalışıyorum." sözcüğü,
"Çalışkanım." sözcüğü de cümledir.
"Yarınki sınava hazırlanıyorum." da cümledir.
------------------------------------------------------------------
Cümle : Bir duyguyu , bir düşünceyi , bir eylemi , bir olayı kesin bir yargı halinde anlatan sözcük topluluğuna cümle denir.
Cümledeki sözcük sayısı, anlatmak istediğimiz duyguya da düşünceye göre değişir. Cümledeki sözcük sayısı arttıkça, anlatılmak istenen dahada netleşir.
- Burcu geliyor.
- Burcu sinemadan geliyor.
- Burcu arkadaşlarıyla sinemadan geliyor.
- Söz kümelerinin cümle özelliği kazanabilmesi için,mutlaka bir yargı bildirmesi gerekir.
- Yargının oluşması için en az iki temel öğenin( özne -- yüklem ) bulunması gerekir.
- Cümlenin temel öğeleri yüklem ve öznedir.Yüklemin bulunmadığı sözler cümle değil tamlama ya da söz öbeğidir.
- ''Birden ağlamaya başladı'' ---- ( Durum cümlesi)
- '' Adam evi ateşe verdi.''------ ( Olay cümlesi )
-'' İstanbul dünyanın en güzel şehridir.'' (Düşünce )
-''Tiyatro sinemaya göre daha eğiticidir.''( Fikir )
Bir tek sözcük de yargı oluşturursa cümledir. ''Anlıyorum.'' sözcüğü cümledir. Yüklemi ve öznesi vardır.
Türkçede değişik nedenlerle yüklemin kullanılmadığı cümleler vardır. Bu cümlelere ''eksiltili cümle'' denir.Böyle cümlelerde yargı oluşmadığı halde söylenen bellidir. '' Önce sıcak bir çorba , sonra iyi kızarmış tavuk eti''Bu cümle eksiltili bir cümledir. Yargı oluşmadığı halde cümledeki düşünceyi anlamak mümkündür.
|