Ünsüz Benzeşmesi İle İlgili Cümleler
Ünsüz Benzeşmesi
(Sertleşme kuralı) f,s,t,k,ç,ş,h,p (sert sessizler ünsüzler) c,d,g
fıstık-ci---- fıstıkçı Türkçe
bitkin çiftçi ağaçta aşçı askı ocaktan işçi
Örnek
Çocuklar piknikte mangal yakacaktı.
Örnekler;
Arkadaşımla sonunda barıştık.
Barışın insanlığa getireceği huzur ve mutluluk tartışılmaz.
Duvarın boyaları dökülmüş.
Dolabın kapağını ben boyadım.
Dişimin ağrısı beni rahatsız ediyor.
Yine başım ağrıyor.
Kuru dalları toplayıp bir kenara yığdık.
Özel durumlar
1. Bazı birleşik kelimelerin bu kurala uymadığı görülür : Dikdörtgen, Akciğer... 2. Bazı matematik terimlerinin bu kurala uymadığı görülür:
Üçgen, beşgen.. 3. -De, da bağlacı, başlı başına bir kelime olduğu için p, ç,t,k,f,h,s,ş harfleriyle biten kelimelerden sonra gelse bile sertleşme kuralına uymaz. Zaten de, da bağlacını -d, -d ekinden ayıran en önemli özelliklerden biri de budur. Örnek: Gitsek de olur, gitmesek de..
Farklı örnekler
Sözcük: Ek: Yazılışı:
Kayık -cı Kayıkçı
Piş -gin Pişkin
Ağaç -dan Ağaçtan
Üç -de Üçte
Simit -ci Simitçi
Çorap -ci Çorapçı
Sabah -cı Sabahçı
Dolap -de Dolapta
Taş -gin Taşkın
|