Tbmm'nin Açılışı
TBMM'NİN AÇILIŞI BİRİNCİ TBMM'NİN AÇILMASI, TBMM'NİN ÖZELLİKLERİ, TBMM'NİN ÇALIŞMALARI, 1920 ANAYASASI’NIN KABULÜ (İNKILAP TARİHİ KONU ANLATIM)
23 Nisan 1920
M.Kemal 19 Mart 1920’de bir genelge yayınlayarak Ankara’da olağan üstü yetkilere sahip bir meclisin açılması gerektiğini ve bunun için hemen seçimlerin yapılmasını, her sancaktan 5 kişinin seçilmesini ve bu seçilenlerin 15 gün içinde Ankara’ya gelmelerini istedi.Ayrıca İtilaf Devletleri tarafından dağıtılan Osmanlı Mebuslar Meclisi üyelerini de kaçabilirlerse gelmelerini istedi.
İşgal edilen bölgelerde yapılan seçimler sonunda seçilen milletvekilleri ile İstanbul’dan gelen milletvekillerinin katılımıyla 23 Nisan 1920’de ilk TBMM açıldı (I. TBMM’de M. Kemal’e karşı olanlar, İstanbul meclisinden gelenlerdir). Yapılan seçimler sonunda M. Kemal başkan seçildi ve böylece yeni hükümet kuruldu.
Birinci TBMM'nin Özellikleri:
-TBMM'nin iki temel görevi vardı. Bunlar, bağımsızlığın kazanılması ve yeni devletin temellerinin sağlamlaştırılması idi.
-TBMM'ye başkan olarak Mustafa Kemal seçildi.
-Mustafa Kemal, Avrupa devletleri dış işleri bakanlarına TBMM'nin kurulduğu ve yabancı devletlerin İstanbul Hükümeti ile yapacakları anlaşmaların geçersiz olduğunu bildirdi.
-Mustafa Kemal'in başkanlığında “milli egemenlik ve halk Hükümeti” temellerine dayanan bir hükümet kuruldu.
-TBMM'nin açılmasıyla Temsil Heyeti'nin görevi sona erdi.
-TBMM tamamen millet iradesi ile seçilen milletvekillerinden oluşmuş, milletin istediği kararları alan ilk meclistir. Böylece “milli egemenlik” ilkesi gerçekleşmiştir.
- Yeni Türk Devlet'ini yasal olarak kuran bir meclis olduğundan, "Kurucusu Meclis" özelliğini taşımıştır.
- TBMM kuvvetler birliği esasına göre oluşturulmuştur.
- Yasama, yürütme görevlerinin yanında, zamanla yargı görevini de üstlenmiştir.
- Milli iradenin temsilcisidir, böylece halkın egemenliğini temsil etmiştir.
- Demokratik, laik ve üniter bir hukuk devletini öngörmüştür.
- Meclisin içinden çıkan TBMM Hükümeti yasaları meclis adına yürürlüğe koymuştur.
- Bu Meclis 20 Ocak 1921 tarihli ilk anayasayı hazırlamıştır.
Birinci TBMM'nin Genel Özellikleri:
TBMM Milli iradeye saygılıdır.
TBMM açılmasıyla temsil heyetinin görevi sona ermiştir
Osmanlı Mebusan Meclisi'nin, İstanbul'un işgali ile çalışamaz duruma düşmesi ve dağıtılması Mustafa Kemal Paşanın ne kadar ileri görüşlü olduğunu göstermişti.
Meclis başkanlığına Mustafa Kemal seçilmiştir.
İstanbul'un işgali, Mustafa Kemal Paşaya kurtuluş için düşündüklerini yapabilme fırsatını vermiştir.
İstanbul'un işgali üzerine Temsil Heyeti 19 Mart 1920'de yayımladığı bir genelge ile şunların yapılmasını istemiştir:
-İstanbul'la olan tüm bağlar kesilecek,
-Anadolu'dan İstanbul'a gidecek her şeye el konulacak,
-Anadolu'daki İtilaf Devletleri subayları tutuklanacak,
-Ankara'da milli bir meclis toplanacak bu amaçla seçimler yapılacak.
Mebuslar Meclisi'nden kaçabilen milletvekilleri ve yeni seçilen milletvekillerinin katılımıyla 23 Nisan 1920 Cuma günü 120 milletvekilinin katılımıyla TBMM açıldı.
İlk meclisin üyeleri aydın, memur, asker, esnaf, din görevlisi, çiftçi, aşiret reisi gibi çeşitli meslek gruplarına mensup, çeşitli düşüncelere sahip insanlardı. Ancak (bilgi yelpazesi.com) bütün bu farklı meslekten görüş ve düşünceden insanlar, tek hedef olan Misak-ı Milli'yi gerçekleştirmek için birlik ve beraberlik halindeydiler.
Mustafa Kemal Paşa, meclisin yetkileri ve hükümetin kurulması konusundaki görüşlerini bir önerge şeklinde TBMM'ye sundu.
|