Tropikal ülkelerde yetişmektedir. Salepgiller familyasındandır. Aslında bağ bitkisidir. Tarihi eski dönemlere dayanır. Bu bitki kokusu nedeniyle tapınaklarda kullanılmaktaydı. Kullanım amacı ise kötü ruhları uzaklaştırmaktı. Daha sonra içeceklerde kullanılmaya başlandı.
Bitki büyük bir özenle yetiştirilmektedir. Vanilya çiçeği etli, sapsız bir çiçektir. Tadı acı ama kokusu hoştur.
Vanilya ekildikten 3 yıl sonra ilk ürünü vermektedir. Daha sonra yeşil haldeyken tadını alması için 9 ay bekletir. Güneşte kurutulur ve bilinen tada ulaşır. Fazla özen ve işçilik gerektirir. Hiçbir kimyasal kullanılmadan elle yapılır. Bu sebeple safrandan sonraki en pahalı baharat olmaktadır.
Piyasada bulunan vanilyalı ürünlerde vanilyadan çok, vanilya aroması kullanılmaktadır. Vanilya çubuğunun direk kullanılması daha fazla aroma vermektedir.
Mide ve sinir sisteminde faydalı etkileri vardır. Parfüm sektöründe de kullanılmaktadır.

Vanilya Çubuğu Kullanımı
Vanilya çubuğu sütlü tatlılarda kaynayan süte bütün olarak atılabilir. Fakat genellikle çubuk yerine vanilya özütü kullanmak tercih edilir.
Aktardan vanilya çubuğu öğütülmüş bir şekilde alınabilir. Şekerle karıştırıp bir kapta bekletilir. Daha sonra herhangi bir tatlı yapımında kullanılır.
Vanilya çubukları hava almayan kapta 1 yıl saklanır. Güneş görmeyen bir yer olması önemlidir. Kaptaki vanilya çubukları arada bir havalandırılmalıdır. Buzdolabında saklanmaması iyi olur.
Bayat çubuk kullanmamak veya almamak için koklamak yeterlidir. Eğer keskin bir koku yoksa bayattır.