Bitkilerde Primer Dokular

. Tepe meristemi hücrelerinin farklı şekilde değişikliğe uğraması neticesi çeşitli tipte hücreler ve dokular teşekkül eder. Tepe meristemi hücrelerinin değişikliğe uğraması neticesi ilk planda 3 çeşit doku görülür

Bunlar:
1. Protoderm
2. Esasi meristem
3. Prokambiumdur.

Bu üç çeşit dokunun da her biri gene değişikliğe uğrayarak bitkinin primer dokularını meydana getirirler. Şimdi yukarıda bahsedilen bu üç dokudan primer meristemilerin gelişmesini görelim : Protoderm tepe meristemisinden meydana gelen ve en dışarıda bulunan hücrelerin teşkil etmiş olduğu bir dokudur Protoderm hücreleri gelişerek primer bitki gövdesinin koruyucu dokusu olan epidermisi meydana getirir. Esasi meristem bitkinin tepesinde oldukça büyük bir hacim işgal eder. Zira protodermin altında prokambium hariç diğer kısımlar tamamen esasi meristemi teşkil ederler. Bu dokunun protoderm ile prokambium arasında kalan kısmından korteks ve prokambium içinde kalan kısımdan da öz ve öz ışınları meydana gelir. Esasi meristem içinde bulunan ve bazı bitkilerde silindir halinde ve bazı bitkilerde gruplar halinde görülen prokambium hücrelerinin değişik şekilde farklılaşması neticesi dışarı doğru olan hücrelerden flöem içeri doğru olan hücrelerden ksilem ye bu iki doku arasında kalan hücrelerden de kambium teşekkül eder. Her ne kadar esasi meristem hücreleri ince zarlı izodiametrik ve büyük iseler de prokambium hücreleri esasi meristem hücrelerinden küçüktürler. Fakat boyuna kesitte prokambium hücreleri gerek esasi meristem ve gerekse epidermis hücrelerinden çok daha uzundurlar. Zira prokambium hücrelerinin farklılaşması ile yukarda bahsedilen primer iletim demetleri ve kambium meydana gelir. Prokambium hücrelerinin uçları küt olmayıp oldukça sivridir. Bir çok bitkilerde sekonder bir büyümeye ihtiyaç hasıl olmadığından primer flöemle primer ksilem arasında kambium dokusu teşekkül etmez. Odunlu bitkilerde primer dokular gövdenin uç kısmına çok yakındır. İlk baharın ilk birkaç haftası içinde primer meristemlerden primer dokuların gelişmesi tamamlanır ve bundan sonrayani ilk baharın geri kalan kısmında ve bütün Yaz kambiumun faaliyeti neticesi sekonder dokular teşekkül eder.