En yaygın cilt hastalıklarından biri olan egzama, vücutta genetik ya da çevresel faktörlerden kaynaklanarak görülebilir. Egzama neden olur, egzama vücutta nasıl tepki verir, egzamaya ne iyi gelir?

Cilt kuruluğu ve kaşıntıyla ortaya çıkan egzama, kuru ve hassas cilde sahip ve bağışıklık sistemi zayıf olan insanlarda görülen bir cilt hastalığıdır. Egzama yaklaşık olarak çocukların %20’sinde yetişkinlerin ise %4’ünde görülür.

Egzamanın birçok nedeni olabileceği gibi bilinmeyen birçok nedeni de olabilir. Egzamanın en sık görülen nedeni genetik, ikinci nedeni ise alerjik olmasıdır.

Egzama, cildin yapısında bulunan yağ miktarında değişme olur ve deride su kaybı meydana gelir. Su kaybı kaşıntıya neden olur ve cildin yapısını bozar. Ayrıca egzama ciltte kaşıntının dışında döküntü, kızarıklık, kuruma, kabarma, tahriş ve çatlağa da yol açar.

Egzamalı cilt çok kurudur ve sabun ve şampuanlar da cildin kuruluğunu daha da artırır. Ayrıca egzamalıların ciltleri çok narin olur bu yüzden giyime önem vermek gerekir, giyilen yünlü kıyafetler de cilde zarar verir.

Egzamalıların saçlarında sıklıkla konaklar oluşur. Egzamanın erken teşhisi yapılarak nedeni bulunmalı ve tedavisi yapılmalıdır.

Genetik faktörler

Anne veya babada olan egzama çocuklara geçme olasılığı %60 ila %80 arasındadır. Vücut genetik olarak yatkın olunca çevresel faktörlerin etkisiyle egzama ortaya çıkar. Egzamanın gelişiminde bağışıklık sisteminin rolü de büyüktür.

Stres

Stres egzaması adı verilen bu egzama, stresli ve endişeli durumlarda ortaya çıkan bir egzama türüdür. Beyin stres ve korkunun neden kaynaklandığını ayırt edemediği durumda vücut tehlikeli olduğunu düşünerek tepki verir.

Cilt tahrişi

Egzama cildi tahriş eden sabun, şampuan, deterjan, çamaşır suyu, parfüm gibi maddelere maruz kaldığı zamanda ortaya çıkar. Bu maddeler cildi kurutarak cildin doğal yağını alır. Sonuç olarak ciltte kızarıklık, kuruma, kaşıntı ve çatlamaya yol açar.

Alerjenler

Alerjenlerden kaynaklı egzama genellikle çocuk yaşlarda görülür. Ancak bazı kişilerde yetişkinlikte de devam eder.

Çocuklarda yiyecek alerjisi, süt, yumurta, fıstık, ev tozu, ev hayvanları ve bazı bakteriler egzamaya neden olabilir. Alerjik egzamalar, nikel takılar, kozmetik, saç boyası ve parfümlerde bulunan maddelerle de ortaya çıkabilir.

Hava koşulları

Egzama çevresel faktörlerden de etkilenir. Kış aylarında egzama şikayetlerinin artması havanın soğuması ve nem oranın düşmesiyle alakalıdır.

Egzamayı ne tetikler?

Kadınlarda hormonal değişiklikler

Hormon vücut tarafından üretilen kimyasaldır. Kadınlarda oluşan hormon seviyelerindeki değişim egzama yapabilir. Regl veya hamilelik dönemindeki bazı kadınlarda egzamaya dair şikâyetlerin artabilir.

Diğer tetikleyiciler

• Yün benzeri kumaşlar

• Kuru cilt

• Terlemek

• Uzun ve sıcak banyo

• Sık sabunlanma

• Ani hava değişimi

• Sigara içmek

• Ev tozu, polenler, hayvan tüyleri, kum

• Kimyasal maddelerle temas

• Uygun olmayan kozmetiklerin kullanımı

• Bazı yiyecekler (atopik egzamada yumurta, inek sütü, fındık, yer fıstığı, buğday, soya, balık ve kabuklu deniz ürünleri )

Egzama belirtileri nelerdir?

• Şiddetli kaşıntı ve yanma

• Kızarıklık ve şişlik

• Minik su toplayan kabarıklıklar

• Deride renk değişikliği

• Deride çatlama ve kesikler

• Deride kuruma, kabuklanma ve pürüzlenme

Egzamadan korunmak için ne yapılmalı?

• Egzama görülen yerde aşırı su ve sabun kullanmayın. Duyun ılık olmasına dikkat edin.

• Banyodan sonra nemlendirici uygulayın.

• Aşırı sıcak ve aşırı soğuk ortamlarda bulunmayın.

• Evinizi nemli tutun.

• Sigara içilen ortamlarda bulunmayın.

• Stres yapmayın.

• Cildinizi kimyasal maddelerle temas ettirmeyin.

• Pamuk çarşaf kullanın.

• Egzama olan yerlerinizi kesinlikle kaşımayın.

• Terlediğiniz an ılık bir duş alın.

• Metal, nikel ve titanyumdan yapılmış aksesuarları kullanmayın.

• Dermatoloji uzmanıyla görüşüp kozmetik seçimi yapın.

• Süt, peynir, yoğurt ve yumurta gibi gıdalar tüketmeyin.

• Yün ve sentetik maddelerden yapılmış kıyafetler giymeyin. Pamuklu ve bol kıyafetleri tercih edin.

Egzama için bitkisel çözüm önerileri

1- Yarım litre suyu çelik tencerede kaynatın. Kaynayan suyun içerisine bir avuç beyaz dut kurusu ilave edin ve 7 dakika hafif ateşte kaynatın.

Kaynadıktan sonra elinizi yakmayacak ısıya gelen suyun içine egzamalı olan elinizi suyun içerisine sokun ve 10 dakika bekletin. Elinizi en az 1 saat yıkamayın daha sonra sadece su ile durulayın. Haftada 3 kez uygulayın ve 2 hafta içerisinde sonuç almazsanız kürü tekrar uygulamayın.

2- Aloe vera cildin nemli kalmasına yardımcı olarak egzama gibi cilt sorunlarını da azaltır. Aloe verayı doğrudan cildinize uygulayın ve bir süre bekletin daha sonra su ile durulayın. Aloe vera E vitamini içerdiği için cildi besler ve güçlendirir.

3- Papatya sakinleştirici ve yatıştırıcı etkisiyle egzamaya iyi gelir. 1 bardak kaynar suyun içerisine biraz papatya ekleyin ve 10 dakika demleyin. Ardından süzün ve ılıyan suyu temiz bir bez yardımıyla egzamalı yerin üzerinde 10 dakika bekletin, su ile durulayın. Her gün düzenli uygulandığında sonuç alacaksınız.

4- Salatalık anti enflamatuar özellikleri ile bilinen bir besindir ve egzama sorunu belirtilerini azaltır. Salatalığı rendeleyin ve egzamalı bölgeye uygulayın. Ciltte bir süre beklettikten sonra durulayın.

5- Havuç egzama için önerilen bitkisel çözümlerden biri. İçerdiği A vitamini ile cildi besler ve nemlendirir. 1 adet havucu haşlayın soğuduktan sonra ezin ve egzamalı cilde uygulayın. 1 saat kadar ciltte bekletildikten sonra ılık su ile durulayın. Uygulamayı her gün düzenli olarak yapın.

6- 1 litre suyun içerisine atkuyruğu bitkisi ekleyin ve 10 dakika kaynatıp, süzün. Soğumasını bekleyin ve pamuk yardımı ile egzamalı cilde uygulayın. 15 dakika ciltte bekletin ve su ile durulayın. Her gün düzenli olarak 2 kez yapmalısınız.

7- Aynı safa bitkisi içerdiği enzimler ile cildi yatıştırır. Kaşıntı ve acıma hissini azaltır. Aynı safa bitkisini çay gibi demleyin. Demlenen çayı süzün ve soğumasını bekleyin. Pamuk yardımı ile cilde uygulayın bir süre ciltte bekletin ve su ile durulayın. Her gün düzenli olarak yapılmalıdır.

8- 1 bardak kaynar suyun içerisine adaçayı ve kekik ekleyin. Demlenmesi için 15 dakika kadar bekleyin. Demlenen çayı süzün ve yemekten önce tüketin. Her gün düzenli olarak tüketilmesi öneriliyor.

9- Süt tahriş olmuş cildi yatıştırarak ağrı ve kaşıntı hissini azaltır. Soğuk sütü pamuk yardımı ile cilde doğrudan uygulayın. Bir süre ciltte bekletin ve su ile durulayın. Günde 2 kez düzenli olarak yapılmalıdır.